Retinol – co to?
Retinol to pochodna witaminy A. Jak każda forma tej witaminy, nie jest on syntezowany przez ludzki organizm i musi być dostarczany z zewnątrz. Retinol jest aktywną formą witaminy A, a dzięki swoim właściwościom przeciwstarzeniowym w wielu źródłach nazywany jest witaminą młodości. Pochodne witaminy A to retinoidy.
Retinol cechuje się tym, że łatwo przenika w głąb naskórka. Podczas tego procesu najpierw zmienia się w retinal (powstaje w wyniku utleniania retinolu), następnie w kwas retinowy, który wiąże się z receptorami retinoidowymi w komórkach
Retinoidy są jednymi z najczęściej stosowanych składników przez dermatologów. Co jednak warto wiedzieć, są to składniki wrażliwe na powietrze, wodę, promieniowanie UV, światło, sole i jony metali. To sprawia, że są z zasady niestabilne, a ich formułowanie wymaga specjalistycznej wiedzy naukowej.
Retinol po raz pierwszy został wyodrębniony w 1931 roku, jednak dopiero w drugiej połowie lat 80. XX wieku zaczął być wprowadzany jako składnik kosmetyków pielęgnacyjnych. Stało się tak między innymi dzięki publikacji „Topical tretinoin for photoaged skin”, która w 1986 roku ukazała się w Journal of the American Academy of Dermatology. Jej autorem był profesor Albert Kingman, który opisał wyniki swoich badań, które pokazywały, że stosowana przez niego dawka retinolu była w stanie częściowo odwrócić strukturalne uszkodzenia skóry, które wynikały z nadmiernego nasłonecznienia. Przy okazji zauważył, że skóra stała się znacznie gładsza.*
Jak retinol działa na skórę?
Działanie przeciwstarzeniowe, przeciwzmarszczkowe
Retinol jako aktywna forma witaminy A pobudza fibroblasy (najliczniejsze komórki tkanki łącznej występujące w skórze właściwej, które są odpowiedzialne za produkcję kolagenu i elastyny – głównych białek podporowych skóry), dzięki czemu zwiększa produkcję wspomnianych białek – kolagenu i elastyny. Dzięki temu poprawia gęstość i strukturę skóry, ale również zapobiega przyspieszonej degradacji kolagenu i elastyny.
Reguluje podziały komórkowe, dzięki czemu skóra staje się mocniejsza i grubsza, co w efekcie prowadzi do redukcji widocznych linii, a nawet głębokich zmarszczek. Ponadto retinol jest silnym antyoksydantem, tak więc zwalczając szkodliwe wolne rodniki, działa przeciwstarzeniowo, spowalniając procesy starzenia się skóry.
Pilęgnacja cery trądzikowej
Retinol reguluje pracę gruczołów łojowych, a co za tym idzie reguluje ilość wydzielanego sebum. Tym samym zapobiega powstawaniu zaskórników i innych niedoskonałości. Ma również działanie złuszczające, które wspomaga usunięcie martwego naskórka i zmniejszenie niedoskonałości skóry.
Walka z przebarwieniami
Działanie złuszczające oraz hamowanie niewłaściwego gromadzenia się melanocytów (komórki pigmentacyjne) w skórze sprawiają, że retinol jest również używany w kuracjach mających na celu redukcję widocznych przebarwień.
*A.Czarnota Retinoidy. Mechanizm działania,właściwości oraz zakres stosowania w dermatologii i kosmetologii, Kosmetologia Estetyczna 4/2018 vol. 7, str. 372
Wsparcie bariery hydrolipidowej skóry
Dzięki poprawie struktury warstwy rogowej skóry (produkcja kolagenu i elastyny przez pobudzone fibroblasty) retinol wzmacnia barierę ochronną skóry. Nie dochodzi do nadmiernej utraty wilgotności w skórze, dzięki czemu ta może pełnić swoje funkcje ochronne przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych.
Retinol – co warto wiedzieć przed rozpoczęciem stosowania?
Wokół retinolu narosło wiele mitów dotyczących sposobu jego stosowania, wprowadzania do rutyny pielęgnacyjnej. Co więc warto wiedzieć zanim wprowadzimy retinol do swojej pielęgnacji?
● Retynizacja, czyli wprowadzanie retinolu do pielęgnacji
Retynizacja do stopniowy proces wprowadzania do pielęgnacji skóry retinolu. Dlaczego stopniowy? Jeśli nigdy wcześniej nie stosowaliśmy retinolu, warto wiedzieć, że nasza skóra buduje tolerancję na retinol. Skóra początkowo może zareagować przez:
- zaczerwienienie
- miejscowe wypryski
- podrażnienie
- swędzenie lub pieczenie
- złuszczanie naskórka.
Jest to absolutnie naturalna reakcja i nie należy się nią przejmować, bowiem w miarę regularnego stosowania kosmetyków z retinolem wspomniane objawy znikną. Przy stosowaniu produktów z retinolem warto zadbać o intensywne nawilżanie skóry. Jest to jednak ogólna zasada stosowania retinoidów. W kosmetykach często występują inne składniki, które znoszą drażniące działanie retinolu. Więc jeśli nie widzisz u siebie wspomnianych wcześniej objawów to nie oznacza, że produkt nie działa. Twoja skóra po prostu bardzo dobrze znosi jego działanie.
Ważne jest to, by na początku przygody z retinolem, kosmetyki zawierające ten składnik stosować 1-2 razy w tygodniu, a dopiero po zbudowaniu tolerancji przez skórę, stopniowo zwiększać częstotliwość do 3-4 razy w tygodniu. Należy też stosować się do zaleceń producenta.
●Stężenie retinolu
Na rynku można spotkać dwa rodzaje produktów z retinolem - te które mają podane stężenia oraz te, które ich nie mają. Produkty bez podanych stężeń mają receptury dostosowane najczęściej do użytkowników początkujących, ale wszystko zależy od zaleceń producenta. Warto wprowadzać ten produkt w sposób, jaki sugeruje producent na opakowaniu. Jednak wiele firm, głównie ze względu na wygodę konsumenta, podaje stężenia na opakowaniach. Co jest istotne w kontekście stężenia retinolu w kosmetykach? Po pierwsze, warto swoją przygodę z retinolem zacząć od niższych stężeń proponowanych przez producenta kosmetyków. Stopniowe wprowadzanie retinolu to nie tylko odpowiednia częstotliwość, ale również stopniowe zwiększanie stężenia. Dobrą praktyką jest obserwowanie swojej skóry, jej reakcji i dostosowywanie produktów do jej indywidualnych potrzeb. Przykładowo przy profilaktyce przeciwstarzeniowej wystarczą mniejsze stężenia retinolu, natomiast przy pielęgnacji skóry z trądzikiem większe (te najlepiej skonsultować z dermatologiem). W przypadku stężeń nie zawsze należy też zwracać uwagę na ilość retinolu - liczy się cała formuła i zawartość składników aktywnych oraz bazowych, które wspierają jego działanie.
● Retinol na noc
Zaleca się stosowanie retinolu na noc. Na początku wprowadzania tego składnika skóra staje się wrażliwa oraz cieńsza - jest to normalna kolej rzeczy. Jednak po pewnym czasie, gdy skóra wróci do normy i przy zastosowaniu odpowiedniej fotoprotekcji retinol można także stosować w pielęgnacji porannej.
● Obowiązkowy dodatek:
SPF Niezwykle istotnym elementem pielęgnacji z retinolem jest stosowanie codziennie rano kremu z filtrem SPF – co najmniej SPF 30. Dzięki temu zminimalizujemy ryzyko podrażnień wynikających ze stosowania retinolu, ale także zachowamy efekty wypracowane przez regularną pielęgnację.
Retinol – dla kogo?
Kosmetyki z retinolem maja bardzo szerokie spektrum działanie i szczególnie polecane są w takich przypadkach, jak:
● PROFILAKTYKA ANTI-AGING
Produkty z retinolem warto zacząć stosować już w okolicy 30. roku życia (w zależności od potrzeb i charakterystyki skóry można zacząć swoją przygodę z retinoidami między 25. i 35. rokiem życia). Wówczas ta pochodna witaminy A będzie wykazywać działanie przeciwstarzeniowe – skóra będzie dłużej jędrna, a drobne linie i zmarszczki będą wyraźnie zredukowane
● DZIAŁANIE PRZECIWZMARSZCZKOWE, SKÓRA DOJRZAŁA
Po retinol warto sięgnąć wówczas, gdy posiadamy cerę dojrzałą z widocznymi i głębokimi zmarszczkami. Działanie retinolu pomoże nam w ich spłyceniu, redukcji nawet głębokich zmarszczek, a przy okazji drobnych linii i nierówności. Zauważymy znaczną poprawę struktury skóry, poprawę owalu twarzy.
● SKÓRA TRĄDZIKOWA
Retinol doskonale sprawdzi się również w pielęgnacji skóry trądzikowej (link do artykułu o trądziku). Jego właściwości redukujące ilość wydzielanego sebum pozwolą na łagodzenie stanów zapalnych oraz znaczną poprawę stanu skóry. Działanie złuszczające pozwoli na zmniejszenie widocznych niedoskonałości takich jak zaskórniki czy wypryski, zmniejszając ryzyko powstawania nowych. Warto pamiętać, że jeśli jesteśmy w trakcie leczenia dermatologicznego lub mamy jakiekolwiek wątpliwości dotyczące wprowadzenia retinolu do pielęgnacji, należy skonsultować to ze swoim lekarzem.
● SKÓRA NACZYNKOWA
Jedną z właściwości retinolu jest wpływ na lepsze ukrwienie skóry poprzez pobudzanie powstawania nowych naczyń krwionośnych w warstwie brodawkowatej skóry właściwej. Dzięki temu możemy zaobserwować zmniejszoną widoczność zaczerwienienia charakterystycznego dla cery naczynkowej. Dodatkowo regularne stosowanie retinolu wpływa na pogrubienie i ujędrnienie skóry otaczającej naczynia - dzięki temu stają się one mniej widoczne.
● PRZEBARWIENIA
Retinol jest jednym ze składników aktywnych, które sprawdzą się również w redukcji widocznych przebarwień. Dzięki działaniu złuszczającemu wspomaga redukcję plam pigmentacyjnych różnego rodzaju, w tym przebarwień posłonecznych czy potrądzikowych, wyrównując koloryt skóry.Retinol przyspiesza wymianę naskórka i usuwa komórki, w których gromadzi się barwnik, dzięki czemu przebarwienia ulegają rozjaśnieniu.
Serum z retinolem
Revitalift Laser Pure Retinol to serum, które zawiera 0,2% czystego retinolu. Jest to serum na noc, które wykorzystuje silną aktywność biologiczną retinolu, by stymulować regenerację komórek w głębokich warstwach skóry, sprawiając, że ta staje się zagęszczona i pogrubiona, a w efekcie gładsza i bardziej jędrna. Formuła serum z retinolem Revitalift Laser Pure Retinol została wzbogacona o kwas hialuronowy, czyli składnik aktywny znany między innymi ze swoich właściwości nawilżających. Oprócz niego znajdują się tam również odżywcze olejki. Dzięki temu serum niezwykle komfortowo się aplikuje, zapewniając skórze nie tylko pożądane działanie retinolu, ale również odpowiednie nawilżenie i wsparcie bariery hydrolipidowej skóry. Skóra po jego użyciu jest natychmiast nawilżona, staje się elastyczna i wygląda na wygładzoną.
Po 1 miesiącu stosowania serum powierzchnia skóry wygląda młodziej i jest rozświetlona,
Po 4 miesiącach stosowania serum 36% zmarszczek jest zredukowane, nawet tych głębokich*
Jak stosować serum z retinolem? Serum należy stosować wieczorem. Przed zastosowaniem serum należy dokładnie oczyścić i osuszyć twarz. Na czystą i suchą skórę aplikujemy 3-4 krople serum wieczorem. Po aplikacji serum odczekujemy ok. 30 minut i następnie aplikujemy krem nawilżający.
Przy wprowadzaniu produktu warto zastosować się do schematu:
Tydzień 1. – Serum z retinolem stosujemy wieczorem 2 razy w tygodniu.
Tydzień 2. – Serum z retinolem stosujemy wieczorem co drugi dzień.
Tydzień 3. – Serum z retinolem stosujemy codziennie.
Ważne: To tylko przykładowa rutyna wprowadzająca retinol do pielęgnacji. Na każdym etapie budowania tolerancji skóry na retinol należy obserwować jej reakcje i w razie potrzeby wydłużyć dany etap.
Krem z retinolem
Doskonałym wyborem może być również krem z retinolem na noc Revitalift Laser Pressed Cream. W swojej formule zawiera retinol, który wspomaga walkę ze zmarszczkami, wyrównuje strukturę skóry i sprawia, że ta staje się bardziej jędrna.
Oprócz retinolu Revitalift Laser Pressed Cream zawiera niacynamid, czyli pochodną witaminy B3 znaną między innymi ze swoich właściwości antyoksydacyjnych, rozświetlających oraz wspomagających walkę z przebarwieniami. Oprócz tego znajdziemy tu również nawilżający kwas hialuronowy i odżywcze olejki.
Krem na noc został zamknięty w słoiczku wykorzystującym technologię airless, dzięki czemu powietrze i zanieczyszczenia nie przedostają się do kremu, co zapewnia higieniczne dozowanie produktu i świeżość formuły.
•Natychmiast po użyciu kremu skóra jest intensywnie nawilżona i odżywiona.
•Po 2 tygodniach stosowania kremu zmarszczki są zredukowane, a struktura skóry bardziej ujednolicona.
•Po 4 tygodniach użytkowania kremu z retinolem zmarszczki są wyraźnie zredukowane, koloryt skóry widocznie ujednolicony, a skóra jest intensywnie wygładzona i promienna.
Jak stosować krem z retinolem? Krem przeznaczony jest do stosowania na noc, więc używamy go podczas wieczornej rutyny pielęgnacyjnej. Na oczyszczoną i suchą skórę twarzy aplikujemy jedną porcję, omijając okolice oczu. Drugą porcję rozprowadzamy na szyi i dekolcie. Ważne jest, by rano zastosować krem z filtrem minimum SPF30.
Retinol i inne składniki aktywne – z czym łączyć, a z czym lepiej nie?
● Witamina C
Wiele zależy od tego, z jaką witaminą C mamy do czynienia i w jakim stężeniu występuje w naszych kosmetykach. Witamina C czysta w formie kwasu askorbinowego ma mocne właściwości podrażnieniowe i na ogół nie zaleca się stosowania jednocześnie retinolu i witaminy C w rozumieniu kwasu askorbinowego. Można go stosować z pochodnymi witaminy C, które są łagodniejsze dla skóry. Jeśli więc w wieczornej rutynie użyjemy kosmetyków z retinolem, możemy użyć kosmetyków z witaminą C w rozumieniu kwasu askorbinowego dopiero w porannej pielęgnacji, oczywiście pamiętając o produkcie z filtrem SPF (przynajmniej SPF 30).
●Kwasy – kwas AHA, BHA, PHA
Kwasy AHA, BHA i PHA spotykamy często w peelingach kwasowych. Ich zadaniem jest złuszczenie martwego naskórka i przygotowanie skóry do przyjęcia innych składników pielęgnacyjnych. Kwasy te jednak mają także właściwości nawilżające. Niskie stężenia kwasów, szczególnie łagodnych kwasów PHA można łączyć z retinolem. Trzeba pamiętać, że retinol również posiada właściwości złuszczające, więc połączenie go ze wspomnianymi kwasami w wysokich stężeniach może okazać się zbyt silne, szczególnie, jeśli dopiero zaczynamy swoją przygodę z retinoidami. To samo dotyczy również innych form peelingów, czyli peelingów enzymatycznych lub mechanicznych.
Z jakimi składnikami pielęgnacyjnymi warto jednak łączyć retinol? Przede wszystkim będą to składniki nawilżające, wspomagające odbudowę i prawidłowe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej. Należą do nich między innymi:
● kwas hialuronowy,
● ceramidy,
● niacynamid,
● pantenol,
● peptydy,
● gliceryna.
O czym warto pamiętać, stosując retinol?
Decyzja o włączeniu do pielęgnacji skóry retinolu może okazać się jedną z najlepszych dla naszej skóry. O czym warto jeszcze wiedzieć i pamiętać?
● Retinol a ciąża
Retinol jest składnikiem aktywnym, którego stosowanie odradza się kobietom w ciąży oraz kobietom karmiącym. W razie jakichkolwiek wątpliwości, należy skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym.
● Jak długo trzeba czekać na efekty
Stosowanie retinolu może przynieść spektakularne i bardzo zadowalające efekty - spłycenie nawet najgłębszych zmarszczek, poprawa owalu twarzy, napięcie i jędrność skóry, poprawa stanu skóry trądzikowej. Należy jednak pamiętać o tym, że na efekty jego działania trzeba cierpliwie poczekać - najpierw skóra buduje tolerancję na składnik, następnie zwiększamy częstotliwość aplikacji produktów z retinolem. Choć pierwsze efekty mogą być widoczne już po pierwszym tygodniu stosowania, tak warto wiedzieć, że z czasem i upływem kolejnych będzie tylko lepiej.
● Retiniol i niepożądane efekty
Przy włączaniu retinolu do pielęgnacji możemy zauważyć u siebie zaczerwienienie, swędzenie, lekkie podrażnienie, drobne wypryski, jednak to efekt pierwszych reakcji skóry na składniki - etap budowania na niego tolerancji. Czy te objawy powinny nas niepokoić? Nie, powinny ustąpić po pierwszym etapie stosowania witaminy A. Jeśli jednak coś będzie budzić nasze obawy, zawsze warto skonsultować się z dermatologiem. kosmetyki mają jednak coraz nowocześniejsze receptury i gdy retinol połączony jest np. z peptydami, olejami, ceramidami, kwasem hialuronowym skóra może go bardzo dobrze tolerować i nie będzie widać skutków ubocznych.
● Przeciwwskazania do stosowania retinolu
Oprócz ciąży i karmienia piersią z pewnością przeciwwskazaniem do stosowania retinolu w pielęgnacji skóry jest nadwrażliwość na witaminę A, niektóre inwazyjne zabiegi kosmetyczne przeprowadzane w gabinetach (zawsze warto skonsultować chęć stosowania retinolu z osobą przeprowadzającą zabieg np. zabiegi z użyciem lasera). Jeśli jesteśmy w trakcie leczenia dermatologicznego pod okiem lekarza, wówczas również należy skonsultować z nim, czy możemy włączyć retinol do pielęgnacji.