Bariera hydrolipidowa to niezwykle istotna część naszej skóry, która odpowiada między innymi za jej jędrność, elastyczność, nawilżenie, ochronę oraz ogólną kondycję. Często zdarza się, że ulega ona mniejszym i większym zaburzeniom, co ma wpływ na jej funkcje. Po czym rozpoznać uszkodzoną barierę hydrolipidową, jak ją odbudować, jakie kosmetyki pielęgnacyjne wybrać i jak dbać o nią każdego dnia?
Skóra to największy organ człowieka, która zajmuje powierzchnię od około 1,5 do 1,8 m2. Do jej najważniejszych funkcji należą między innymi:
Zadaniem skóry jest ochrona naszego organizmu między innymi przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. stłuczenia, rozcięcia, otarcia), fizycznymi (np. niska i wysoka temperatura, promieniowanie słoneczne, silny wiatr) oraz biologicznymi (różnego rodzaju patogeny- wirusy, bakterie).
Utrzymanie właściwej temperatury ciała jest możliwe między innymi dzięki poceniu się czy utrzymaniu właściwego przepływu krwi.
To w skórze znajdują się receptory dotyku, dzięki którym odczuwamy kluczowe dla naszego organizmu informacje takie jak między innymi temperaturę, dotyk, ból, ciśnienie.
W skórze wskutek działania promieniowania słonecznego (konkretnie promieni UVB) dochodzi do syntezy witaminy D, która jest ważna między innymi dla naszego układu odpornościowego czy kostnego.
To wszystko dzięki wydzielaniu przez gruczoły potowe szkodliwych substancji oraz produktów przemiany materii wraz z potem.
Właściwie pielęgnowana skóra pozwala na utrzymanie odpowiedniego poziomu nawilżenia i przeciwdziała utracie wody z organizmu.
Oprócz tych funkcji skóra ma między innymi zdolności regeneracyjne, które przyśpieszają procesy gojenia, produkuje melaninę, która chroni nas przed szkodliwym działaniem promieni UV czy dzięki wydzielaniu sebum utrzymuje elastyczność skóry. Mikrobiota skóry (nasz naturalny zestaw mikroorganizmów, żyjący na powierzchni skóry i w warstwie rogowej) chroni ją przed infekcjami, ale też pomaga utrzymać prawidłowy skład bariery hydrolipidowej. Wykorzystuje lipidy bariery jako składniki odżywcze a “w rewanżu” pomaga utworzyć środowisko o odpowiednim pH i trudne do opanowania przez mikroorganizmy chorobotwórcze.
Czym więc jest bariera hydrolipidowa skóry? To zewnętrzna ochronna warstwa skóry zwana również płaszczem hydrolipidowym oraz lipidy znajdujące się w warstwie rogowej naskórka. Warstwa rogowa naskórka, to najbardziej zewnątrzna warstwa skóry. Izoluje ona organizm od szkodliwych czynników zewnętrznych (głównie chemicznych). Bariera hydrolipidowa zbudowana jest z takich składników jak:
To kluczowy składnik bariery hydrolipidowej. Odpowiadają między innymi za zapobieganie nadmiernej utracie wody przez skórę oraz utrzymanie jej właściwej struktury. W warstwie rogowej naskórka znajdują się między innymi:
- ceramidy, cholesterol i wolne kwasy tłuszczowe które regenerują barierę hydrolipidową i dbają o jej szczelność, nawilżają skórę, pomagają zachować elastyczność i nawilżenie naskórka,
Woda w barierze hydrolipidowej skóry odpowiada za odpowiedni poziom nawilżenia skóry, co przekłada się na jej wygląd, przeciwdziałanie przesuszaniu, procesom zdarzeniowym i uszkodzeniom.
W barierze hydrolipidowej znajdują się również substancje nawilżające naturalnego pochodzenia takie jak między innymi aminokwasy, kwas piroglutaminowy i mocznik.
Wśród białek wchodzących w skład bariery hydrolipidowej skóry znajduje się między innymi filagryna, czyli białko odpowiadające za nawilżenie naskórka oraz utrzymanie odpowiedniej struktury skóry. Podstawowym białkiem, które tworzy komórki warstwy rogowej (korneocyty) jest keratyna.
Sebum to wydzielina, która powstaje w gruczołach łojowych znajdujących się w skórze. To bardzo istotna składowa bariery ochronnej, w której znajdują się różnego rodzaju lipidy takie jak między innymi triglicerydy, cholesterol czy skwalan.
Jeśli już wiemy, czym jest bariera hydrolipidowa i co wchodzi w jej skład, warto zadać sobie niezwykle istotne pytanie: Jakie funkcje pełni bariera hydrolipidowa skóry? Są to:
Jedną z podstawowych funkcji bariery hydrolipidowej jest ochrona przed dehydratacją, czyli nadmierną utratą wody przez naskórek. Dzieje się tak dzięki temu, że lipidy i substancje nawilżające pomagają utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia skóry, zatrzymują w niej wodę. Nie dochodzi więc do przesuszenia, odwodnienia, a w związku z tym do utraty elastyczności i zaburzenia innych funkcji.
Bariera hydrolipidowa tworzy również bardzo istotną warstwę ochronną na powierzchni skóry. Jest to warstwa izolacyjna między skórą a czynnikami zewnętrznymi takimi jak między innymi:
- zanieczyszczenia środowiskowe takie jak pyły, związki zawierające metale ciężkie (np. ołów, kadm, rtęć),
- zanieczyszczenia przemysłowe (np. pestycydy),
- alergeny
- czynniki atmosferyczne (np. zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, silny wiatr),
- patogeny (bakterie, wirusy oraz wszelkiego rodzaju mikroorganizmy mogące prowadzić do stanów zapalnych i chorób skóry),
- uszkodzenia mechaniczne (dzięki sprawnej barierze hydrolipidowej nasza skóra jest odpowiednio elastyczna i bardziej odporna na powierzchniowe pęknięcia, zadrapania i otarcia).
Równowaga pH to odpowiedni poziom kwasowości i zasadowości skóry, który umożliwia jej prawidłowe funkcjonowanie. Przeciętne pH powierzchni skóry wynosi od 4,0 do 6,0 w skali pH (pH 7 to pH neutralne, poniżej 7 kwasowe, natomiast powyżej 7 zasadowe). Odpowiednie pH na powierzchni skóry pomaga zapobiegać wszelkiego rodzaju infekcjom, stanom zapalnym, podrażnieniom. Pomaga również w utrzymaniu jej nawilżenia.
Nieuszkodzona bariera hydrolipidowa wspomaga procesy regeneracyjne skóry, dzięki czemu skóra szybciej się odbudowuje, goi i powraca do właściwego stanu.
Prawidłowo funkcjonująca bariera hydrolipidowa zapewnia odpowiednie nawilżenie skóry, dzięki czemu spowalnia procesy starzeniowe, pozwala skórze zachować jędrność, elastyczność, odpowiednią strukturę oraz zdrowy blask.
Bariera hydrolipidowa ułatwia lub utrudnia przenikanie składników aktywnych z powierzchni skóry do głębszych warstw naskórka i skóry. Dlatego wiele substancji czynnych musi być podawane np. w liposomach lub po specjalnej modyfikacji.
Żeby bariera hydrolipidowa skóry mogła w sposób niezachwiany pełnić wszystkie wyżej wymienione funkcje, warto mieć świadomość, co może na nią wpływać- zarówno w sposób pozytywny, jak i negatywny, uszkadzając ją. Do najważniejszych czynników, które wpływają na stan bariery należą między innymi:
Czynniki genetyczne mają między innymi wpływ na to, jaki rodzaj cery posiadamy (cera sucha, cera naczynkowa, cera mieszana czy cera tłusta), a od tego zależy ilość produkowanych przez skórę lipidów wchodzących w skład bariery. Przykładowo cera sucha produkuje znacznie mniej lipidów, dlatego szybciej się przesusza, natomiast przy cerze tłustej często występuje nadprodukcja sebum, więc w składzie bariery hydrolipidowej może znaleźć się zbyt wiele lipidów. Ponadto czynniki genetyczne często determinują to, czy mamy skłonności do określonych chorób skóry lub innych chorób, w których objawy są związane ze zmianami skórnymi.
Im jesteśmy starsi, tym nasza skóra może produkować znacznie mniej lipidów i czynników nawilżających, co sprawia, że staje się ona bardziej narażona na przesuszenia, podrażnienia, a w efekcie jeszcze bardziej przyśpieszone procesy starzeniowe skóry.
Świadoma rutyna pielęgnacyjna zawierająca wszelkie niezbędne składniki aktywne, dobrana do indywidualnych potrzeb naszej skóry wpływa na właściwe funkcjonowanie bariery hydrolipidowej. Zdarza się jednak, że pielęgnacja jest przeprowadzana w sposób nieodpowiedni, uszkadzając barierę ochronną.
Bariera hydrolipidowa pełni funkcję ochronną, jest więc najbardziej narażona na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych. I tak zbyt duża ekspozycja skóry na słońce bez ochrony przed promieniowaniem UV może ją znacznie uszkodzić. To samo dotyczy innych czynników takich jak wilgotność i temperatura powietrza, zanieczyszczenia środowiskowe (smog, metale ciężkie, dym papierosowy, spaliny), różnego rodzaju alergeny.
Na barierę hydrolipidową wpływają również różnego rodzaju zaburzenia i zmiany hormonalne. Takie właśnie zachodzą w naszym ciele między innymi podczas ciąży. Często skóra kobiet zaczyna się wyraźnie zmieniać, dlatego też warto zadbać o odpowiednio dobraną, bezpieczną i delikatną rutynę pielęgnacyjną.
Wszelkie stany chorobowe skóry (np. trądzik pospolity, trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca) sprawiają, że nasza bariera hydrolipidowa jest bardziej narażona na uszkodzenia i będzie wymagać szczególnej troski. Co więcej, w przypadku wielu chorób skóry bariera nie jest prawidłowo tworzona, więc tym bardziej wymaga specjalistycznego wsparcia.
W trakcie sytuacji stresowych w naszym ciele produkowana jest adrenalina oraz tak zwany hormon stresu czyli kortyzol. Nie każdy wie, że ma on realny wpływ nie tylko na reakcje obronne naszego organizmu, ale również wpływa na stan naszej skóry, zwiększając ryzyko przesuszania (bardzo spowalnia naturalną regenerację bariery). Długotrwały stres wpływa również na inne aspekty naszego codziennego życia, które również oddziałuje na skórę, między innymi takie jak obniżenie odporności, zaburzenia snu i bezsenność, stany zapalne, osłabienie.
Nie od dziś wiadomo, że kompleksowa pielęgnacja naszej skóry to nie tylko odpowiednio dobrana rutyna pielęgnacyjna, ale również odżywienie jej od wewnątrz poprzez odpowiednio zbilansowaną dietę. Warto więc zwrócić uwagę na to, by zawierała ona wszelkie niezbędne składniki (witaminy, minerały, tłuszcze nienasycone, białko, odpowiednia ilość wody). Jeśli mamy wątpliwości, czy dostarczamy je naszemu organizmowi, warto skonsultować się z profesjonalistą (lekarzem lub dietetykiem).
Szkodliwy wpływ na naszą skórę będą mieć takie składniki żywności czy napojów jak zbyt duża ilość cukrów prostych, alkohol, żywność wysoko przetworzona.
Często słyszymy takie hasła jak „uszkodzona bariera hydrolipidowa skóry” czy „uszkodzona bariera ochronna skóry”. Jeśli w istocie dochodzi do uszkodzenia lipidowych struktur bariery, nasza skóra jest narażona na wiele problemów skórnych, z którymi walka może być długotrwała. Zacznijmy jednak od tego, jakie są najczęstsze objawy uszkodzenia bariery hydrolipidowej:
Nadmierne przesuszenie skóry, widoczne na jej powierzchni suche skórki, towarzyszące suchej skórze uczucie ściągnięcia, łuszczenie się, matowa i szorstka skóra.
Bariera hydrolipidowa reguluje produkcję sebum, jednak jeśli nagle charakterystyka naszej skóry wyraźnie się zmienia, następuje nadmierna produkcja sebum, wówczas na skórze mogą pojawić się wypryski, trądzik oraz bardziej widoczne zaskórniki.
Objawiają się wyraźnym zaczerwienieniem, pieczeniem lub swędzeniem skóry.
Pojawiający się rumień, zapalenie mieszków włosowych, obrzęki to najczęstsze objawy stanów zapalnych i infekcji skórnych. Jeśli mają one charakter nawracający, może to wskazywać na uszkodzenie bariery hydrolipidowej.
Dotyczy to zarówno nadwrażliwości na temperaturę i jej zmiany, nadwrażliwość na słońce, ale również może pojawić się nadwrażliwość na dotychczas stosowane kosmetyki, które wcześniej nie wywoływały u nas żadnych niepożądanych reakcji.
Nagle nasza skóra zaczyna nabierać ziemistego koloru, pojawiają się przebarwienia lub rumień.
Mniej jędrna skóra najczęściej świadczy o problemach z jej odpowiednim nawilżeniem, co może być objawem uszkodzenia bariery hydrolipidowej.
Wiedząc już, co ma wpływ na barierę hydrolipidową skóry oraz jakie mogą być jej objawy, warto pamiętać, że do najczęstszych przyczyn uszkodzenia bariery hydrolipidowej należą między innymi: nieprawidłowa pielęgnacja skóry (np. źle dobrane produkty do potrzeb naszej skóry, pomijanie niektórych kroków pielęgnacyjnych), czynniki zewnętrzne (najczęściej są to promienie UV, zbyt wysoka lub zbyt niska temperatura, zanieczyszczenia, wiatr), nieodpowiednia dieta, stres, brak ochrony przeciwsłonecznej, niewłaściwe nawyki (np. tarcie twarzy, zbyt częste dotykanie jej i przenoszenie różnego rodzaju patogenów na skórę twarzy).
Do najczęstszych skutków uszkodzenia bariery hydrolipidowej skóry należą:
Chroniczna suchość skóry, szorstkość, matowa, łuszcząca się, ciągnąca i pękająca skóra.
Większa skłonność do podrażnień, zapalenia skóry, egzemy, dermatytu.
Niepożądane reakcje na kosmetyki, perfumy, detergenty, które dotychczas nie wywoływały podrażnień, zwiększona reaktywność na promieniowanie słoneczne i inne czynniki środowiskowe.
Występowanie infekcji bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych,
Przedwczesne pojawianie się i utrwalanie zmarszczek mimicznych,
Szczególnie zaostrzenie się chorób skórnych takich jak między innymi trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry, łuszczyca.
Skóra traci swoją jędrność, staje się luźniejsza, mniej sprężysta.
Na początku należy jasno powiedzieć, że odbudowa bariery hydrolipidowej skóry jest tożsama z tym, w jaki sposób powinniśmy przeciwdziałać jej uszkodzeniom. Inaczej mówiąc jej odbudowa polega na powrocie lub poszukiwaniu właściwej pielęgnacji, której nie przerywamy, gdy zobaczymy poprawę, bowiem właśnie w ten sposób powinniśmy dbać o barierę ochronną przez cały rok.
Oczyszczanie twarzy to bardzo ważny krok w codziennej pielęgnacji skóry twarzy. Oczyszczamy ją nie tylko wówczas, gdy w ciągu dnia mieliśmy na twarzy makijaż, ale warto wprowadzić oczyszczanie rano i wieczorem. Dlaczego? Musimy pozbyć się ze skóry twarzy nie tylko resztek makijażu, ale również pozostałości produktów pielęgnacyjnych, zanieczyszczenia, które się na niej gromadzą (od zanieczyszczeń środowiskowych po roztocza kurzu w trakcie snu), resztki używanych filtrów przeciwsłonecznych.
Przy odbudowie bariery hydrolipidowej warto postawić na skuteczne, ale jednocześnie delikatne dla naszej skóry oczyszczanie. Sprawdzą się zarówno płyny micelarne, jak i żele do mycia twarzy.
Jakie produkty sprawdzą się w tym kroku?
Płyn micelarny do skóry suchej i wrażliwej
To bardzo delikatny i skuteczny płyn micelarny, który usuwa wszelkie zanieczyszczenia bez konieczności pocierania, więc nie uszkadzamy bariery hydrolipidowej jeszcze bardziej. Dodatkowo pozostawia skórę nawilżoną i ukojoną.
Oczyszczający żel do mycia twarzy Hyaluron Specialist
To skuteczny i delikatny żel do mycia twarzy. Skutecznie usuwa wszelkie zanieczyszczenia i przygotowuje skórę twarzy do kolejnych etapów pielęgnacji. W swojej formule zawiera kwas hialuronowy, który znany jest między innymi ze swoich właściwości nawilżających, więc żel nie tylko oczyszcza, ale i nawilża skórę, a właśnie tego bardzo potrzebuje bariera hydrolipidowa.
Uszkodzona bariera hydrolipidowa skóry sprawia, że ta szybciej się przesusza. Zarówno proces odbudowy płaszcza lipidowego, jak i codziennej pielęgnacji powinien więc obejmować intensywne nawilżenie.
Jakie produkty nawilżające wybrać?
Serum nawilżające do twarzy z 1,5% czystego kwasu hialuronowego
To serum do twarzy, które zawiera makrocząsteczkowy kwas hialuronowy, mikrocząsteczkowy kwas hialuronowy (wnika w naskórek) i mikrowypełniający kwas hialuronowy (nowa generacja kwasu hialuronowego). To połączenie sprawia, że skóra natychmiast jest nawilżona i wygładzona (już w 1 godzinę). Oprócz intensywnego nawilżenia nasza skóra staje się bardziej wypełniona i elastyczna.
Ujędrniający krem do twarzy Filler Water-Cream
To krem o bardzo lekkiej konsystencji, który w swoim składzie zawiera składniki, które doskonale sprawdzą się nie tylko podczas odbudowy bariery hydrolipidowej, ale przede wszystkim odpowiednim dbaniu o jej stan każdego dnia. Są to kwas hialuronowy, aż 3 rodzaje ceramidów, niacynamid oraz gliceryna. Mamy więc do czynienia z intensywnym nawilżeniem, ujędrnieniem skóry, doskonałym wspomaganiem funkcjonowania bariery ochronnej.
Krem nawilżający na noc z kwasem hialuronowym Hyaluron Specialist
To bogaty krem na noc, który również w swoim składzie zawiera intensywnie nawilżający kwas hialuronowy oraz specjalnie dobrane lipidy, które nie natłuszczając nadmiernie, skutecznie uzupełniają ubytki w płaszczu hydrolipidowym.
Niezwykle ważnym elementem codziennej pielęgnacji skóry powinna być ochrona przeciwsłoneczna. Ze szkodliwym działaniem promieniowania UV mamy do czynienia nie tylko w trakcie słonecznego lata- dociera ono na powierzchnię ziemi i do naszej skóry przez cały rok. Co więcej, to właśnie promieniowanie słoneczne najbardziej ze wszystkich czynników zewnętrznych wpływa na przyśpieszone starzenie się skóry. Dlatego sięgnięcie po krem z filtrem, o odpowiednio wysokim SPF powinno stać się naszą rutyną zarówno podczas procesu odbudowy bariery hydrolipidowej, jak i każdorazowo przed wyjściem z domu.
Jaki krem z SPF 50 polecamy?
UV Fluid Revitalif Clinical z SPF50+ (https://www.lorealparis.pl/revitalift/clinical/uv-fluid-na-dzien-z-witamina-c)
To ultra lekki krem do twarzy, który w swojej formule zawiera witaminę C, która jest znana ze swoich właściwości antyoksydacyjnych oraz filtry przeciwsłoneczne nadające bardzo wysoki SPF50+, chroniące przed działaniem promieni UVA i UVB.
To UV fluid przeciw przebarwieniom, który w swoim składzie zawiera między innymi niacynamid znany między innymi ze swoich właściwości wyrównujących koloryt skóry i wspomagających walkę z przebarwieniami. Oprócz tego zawiera filtry przeciwsłoneczne nadające bardzo wysoki SPF50+. To wszystko w połączeniu z ultralekką konsystencją sprawia, że ten krem może być doskonałym wyborem- połączeniem pielęgnacji i wysokiej ochrony przed szkodliwym działaniem promieniowania UVA i UVB.
Revitalift Filler z SPF 50
Polecamy Revitalift Filler Intensywnie Wypełniający Krem Anti-Age na dzień z wysoką ochroną przeciwsłoneczną SPF 50. Ten zaawansowany krem od L'Oréal Paris został wzbogacony trzema rodzajami kwasu hialuronowego, które pomagają przywrócić skórze sprężystość i chronić ją przed fotostarzeniem. Formuła kremu zapewnia natychmiastowe nawilżenie skóry, a po 4 tygodniach stosowania skóra staje się bardziej sprężysta, a zmarszczki są widocznie zredukowane.
Ten lekki krem nie pozostawia białych śladów ani tłustego wykończenia, zapewniając jednocześnie skuteczną ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Dzięki regularnemu stosowaniu, skóra jest długotrwale nawilżona, zmarszczki są wypełnione, a skóra chroniona przed szkodliwym działaniem słońca.
